Η συστημική ή αλλιώς οικογενειακή θεραπεία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις σχέσεις των ανθρώπων, θεωρώντας τον μικρόκοσμο της οικογένειας ως την πρώτη σημαντική κοινωνική ομάδα. Η οικογένεια θεωρείται ένα σύστημα με τη δική του σύνθεση, τους δικούς του κανόνες αλλά και μοτίβα σχέσεων και επικοινωνίας. Τα μέλη της αλληλεπιδρούν μεταξύ τους σαν συγκοινωνούντα δοχεία και πολλές φορές η κατανόηση της συμπεριφοράς ενός μέλους επηρεάζεται άμεσα από τη συμπεριφορά των υπολοίπων. Για το λόγο αυτό είναι πολλές φορές αναγκαίο για να αντιμετωπιστεί ένα θέμα να μην αρκεί η αλλαγή ενός μόνο προσώπου ή να μην γίνεται να αλλάξει ένα μόνο πρόσωπο.
Με τον όρο 'οικογενειακή θεραπεία' εννοούμε την ταυτόχρονη θεραπεία ολόκληρης της οικογένειας μέσα στον θεραπευτικό χώρο. Με τον τρόπο αυτό ο θεραπευτής έχει την ευκαιρία να παρατηρήσει όχι μόνο το πώς συνδέονται τα μέλη μιας οικογένειας μεταξύ τους και πώς επικοινωνούν, αλλά και τους ρόλους που τείνει να αναλαμβάνει ο καθένας από μας στις σχέσεις του με τους σημαντικούς άλλους. Η έμφαση λοιπόν μετατοπίζεται από το προσωπικό στο δια- προσωπικό και οι παρεμβάσεις του θεραπευτή αφορούν ολόκληρη την οικογένεια.
Συνθήκες που ευνοούν την εμφάνιση προβλημάτων μπορεί να είναι οι αλλαγές και οι μεταβάσεις στον κύκλο ζωής μιας οικογένειας όπως: η γέννηση ενός παιδιού στην οικογένεια ή η μετακίνηση ενός άλλου για σπουδές, ο θάνατος ή η συνταξιοδότηση. Το σύμπτωμα τότε, το οποίο μπορεί να πάρει ποικίλες μορφές όπως κατάθλιψη, ή κρίσεις άγχους γίνεται ο τρόπος της οικογένειας να ζητήσει βοήθεια. Μας δείχνει ότι οι παλιοί τρόποι σύνδεσης μεταξύ των μελών της οικογένειας δυσλειτουργούν με αποτέλεσμα να χρειάζονται ίσως επαναδιαπραγμάτευση καθώς και το να βρεθούν καινούριες ισορροπίες.
Η οικογενειακή θεραπεία στοχεύει στο να βοηθήσει τα μέλη μιας οικογένειας να επικοινωνήσουν πιο αποτελεσματικά μεταξύ τους και να ενεργοποιήσουν τις δυνατότητες και τα αποθέματα που κουβαλούν. Σε άλλες περιπτώσεις οι οικογένειες μπορεί να στραφούν σε έναν οικογενειακό θεραπευτή για να αντιμετωπίσουν θέματα ψυχικής υγείας που επηρεάζουν ολόκληρη την οικογένεια όπως: η ύπαρξη μιας διαγνωσμένης ψυχικής ασθένειας σε ένα μέλος της ή προβλήματα στη συμπεριφορά του παιδιού.
